Een jaar na het aantreden van John Magufuli als president van Tanzania hebben hoge verwachtingen plaatsgemaakt voor teleurstelling en argwaan. Hij zou de man zijn die eindelijk de enorme corruptie ging aanpakken. Hij oogstte aanvankelijk grote bijval in binnen, – en buitenland voor zijn weinig ceremonieel optreden als hij weer eens hoogstpersoonlijk corrupte of niet presterende ambtenaren ontsloeg.

Maar zijn presidentschap begon glans te verliezen toen hij drie kranten verbood en twee radiostations sloot.  Ook beëindigde Magufuli de live TV-uitzendingen van parlementsdebatten en een dozijn mensen is veroordeeld omdat ze hem zouden hebben beledigd in de sociale media.  De oppositie krijgt zelden toestemming om manifestaties te houden.

En nu begint ook de twijfel te groeien over zijn aanpak van de corruptie.  Afgelopen weekeinde werd de directeur van Jamii Forums, een anti-corruptie website, gearresteerd. Maxence Melo weigerde details te geven van mensen die anoniem op de site corruptie hadden aangekaart.  De staat beschuldigt hem van obstructie van politionele onderzoeken en verspreiding van leugens en opruiing.

“Jamii Forums speelt een enorm belangrijke rol bij het onthullen van corruptie in Tanzania”, vindt Telo Mohapi, een journalist gespecialiseerd in technologie. De politie nam na zijn arrestatie niets mee uit zijn huis maar maakte wel kopieën van diverse documenten.

De beschuldiging van verspreiding van leugens en opruiing wekt wrevel onder Tanzanianen. Het ligt verankerd in de nieuwe zogeheten Cyber misdaadwet. Mensenrechtenorganisaties, burgerbewegingen en media bestempelen die als een ernstige belemmering van de vrijheid van meningsuiting. De oppositie noemt het dictatuur. De wet was eerder dit jaar de reden voor de Amerikaanse ontwikkelingsorganisatie Millennium challenge corporation om 500 miljoen euro, bestemd voor projecten in Tanzania, terug te trekken.

Magufuli had bij zijn aantreden beloofd een frisse wind te laten waaien door het land. Na een week in ambt bracht hij een verrassingsbezoek aan het Muhimbili staatsziekenhuis in de havenstad Dar es Salaam. Hij vond patiënten die op de vloer sliepen bij gebrek aan bedden. Medische apparatuur was al lange tijd kapot.  Ten overstaan van personeel en patiënten ontsloeg Magufuli de ziekenhuisdirecteur.

Dit jaar hadden twee hoge ambtenaren de eer door de president zelf ontslagen te worden omdat zij buitenlandse donaties voor een aardbeving hadden doorgesluisd naar een persoonlijke bankrekening. En dinsdag ontsloeg hij de directeur van het nationaal medisch onderzoekscentrum omdat hij had gemeld dat de dreiging van het Zika virus toenam in Tanzania.

Na een jaar op televisiebeelden te zijn getrakteerd van zijn optreden tegen corrupte en falende ambtenaren, beginnen Tanzanianen zich af te vragen of het nou beleid is of publiciteitsstunten. De president wordt micromanagement verweten en de bevolking richt de aandacht steeds meer op andere besluiten van de president.

Tanzanianen morren niet alleen over de beperking van de vrijheid van meningsuiting, maar ook over een hele reeks nieuwe belastingen die zijn ingevoerd in sectoren als olie en gas, telecommunicatie en banken.  De opbrengst moet de regering helpen het komende budget met ruim 30 procent te verhogen om megaprojecten in het land uit te voeren zoals een enorme gasfabriek in Lindi, in het zuidoosten en nieuwe haven in Bagamoyo, in het noordoosten.

“Die extra belastingen jagen investeerders weg”, gelooft Moses Kulaba, directeur van het Tanzaniaanse instituut voor bestuur en economisch beleid. “En bedrijven zullen die belastingen doorbereken aan hun klanten.”

Save